“Ngày xửa ngày xưa… À không, phải là ngày nảy ngày nay, người ta đồn đại có một thứ bệnh quái lạ mà rất nhiều người mắc phải nhưng không tài nào “chữa” nổi. Bệnh nhân thường có dấu hiệu chất đầy sách nhưng không đọc, máy lưu hàng đống tài liệu nhưng không mở, hay viết ra chi chít mục tiêu hàng ngày mà không làm. Dần dà, có quá nhiều người mắc phải căn bệnh đó, đến nỗi nó trở thành một câu chuyện thường ngày, một vấn đề thường thấy, thậm chí còn bị lãng quên. Vậy, rốt cuộc đó là bệnh gì? Hãy cùng CNN Zoom tìm kiếm đáp án qua những mẩu chuyện nhỏ dưới đây nhé!”

1. “Mua sách về, liệu con có đọc?”

Mùa thu Hà Nội, trời mát và trong lành. Con phố sách 19/12 ngả bóng hai mẹ con An đang dẫn nhau tới hiệu sách để mua đồ dùng học tập, chuẩn bị cho năm học mới. 

Bạt ngàn nào là chữ, là báo, là sách. Thế giới của tri thức mở ra trước mắt em, chào mừng và dang rộng cánh tay đón chờ em chạy đến. An một mình dạo quanh trong thế giới của trí tưởng tượng, của những điều kỳ diệu, mới mẻ vô cùng. Chưa bao giờ, em khát khao được trở thành người thông minh nhất thế gian này đến thế. Khi còn nhỏ, ta vẫn thường mong mình sẽ đạt được những điều lớn lao vĩ đại.

Hí hửng ghé qua quầy sách nọ, chạy đến quầy bên kia, lướt qua hàng chục cuốn như lướt trên cánh đồng tươi mát, xanh mơn mởn, như lướt qua hàng ngàn bông hoa nở muôn màu, muôn sắc thắm. Mùi sách mới, những cuốn sách còn thơm hương bột gỗ mới cuốn hút làm sao. 

 An thầm nghĩ: “Nếu mình xin mẹ mua những quyển sách dày ơi là dày như này, chắc chắn mẹ sẽ khen mình cho mà xem!”

An đòi mẹ mua sách cho em, những cuốn kinh điển trong giới văn học, những quyển tiểu thuyết dày nhất, nổi tiếng nhất. Em còn chẳng biết nội dung ra sao, nhưng bất kể nó là gì, hay xoay quanh điều gì, cứ nhiều chữ là được.

Mẹ kéo em lại mà hỏi: “Mua sách về, liệu con có đọc?”

***

Mẹ muốn con hiểu chính mình muốn gì, thích đọc thể loại sách thế nào, bản thân phù hợp với những cuốn ra sao, thay vì nhìn thấy mọi người mua cái này, học cái kia mà con cũng phải bằng được như họ. Mua sách về rồi, không phải để trữ trên ngăn tủ, bày biện trang trí thật đẹp mắt mà con cần thực sự đam mê học hỏi, tìm tòi kiến thức, đọc nghiền ngẫm từng dòng chữ. Trên tất cả, vì học hành là cả một quá trình nỗ lực bền bỉ và kiên trì, những ý tưởng, cảm hứng bất chợt như việc con muốn mua thật nhiều sách cùng lúc, sớm muộn rồi cũng chớm tắt thôi, con nhé!

2. “Chiều nay con học thêm môn gì vậy?”

Giờ cao điểm, mưa tầm tã. Ngã Tư Sở đông nghịt, người và xe lẫn lộn trên đường. Một chiều bình thường ở Hà Nội, nhịp sống hối hả, vẫn quay đều song song với vòng lặp của thời gian tàn nhẫn, không chờ đợi ai.

Tiếng còi xe inh ỏi vang lên, cậu bé ngủ gật sau lưng ba bỗng rùng mình bật dậy. Ba cậu lặn lội chở cậu đến trung tâm học thêm nọ, một nơi hết sức uy tín với những bảng vàng thành tích của học sinh, với những khóa học cam kết học viên sẽ đỗ đạt trường chuyên, lớp chọn,… Chiều nay sẽ học chương gì mới, liệu thầy cậu có cho kiểm tra phân loại hay không, cậu đã hoàn thành đủ bài tập về nhà chưa,… cả chồng câu hỏi cứ thế chất đống trong tâm trí cậu. Ngột ngạt, bức bối và cũng mông lung thật đấy. Cậu cứ tưởng chỉ có không khí xe cộ mới đè ngạt cậu được, ai ngờ cả những đám mây xám xịt vây quanh tâm trạng cậu cũng vậy. Chợt, ba cậu hỏi: “Chiều nay con học thêm môn gì vậy?”

***

“Dạ môn toán ạ. Chiều mai con sẽ học Anh và ngày kia thì là Ngữ Văn. Giáo viên Hóa cũng bảo con nên thu xếp theo lớp học của cô nữa ạ…” – Cậu ấp úng. Ba tháng vừa qua là ba tháng mệt mỏi nhất cậu từng trải qua. Áp lực thi cử, áp lực đến từ bạn bè, thầy cô, sự kỳ vọng của mọi người khiến cậu như con giun xéo, oằn mình ra mà quằn quại, mà lăn lội với sự nghiệp học hành. 

“Ừ, ba biết rồi.” Ba cậu không phải người lạnh lùng, chỉ là ông không biết con mình thực sự cần những gì, ba chỉ mong con cố gắng hết sức.

“Ba ơi, con… Con thực sự chẳng biết mình đang ở đâu, đang đuối môn nào nữa. Tất cả choáng ngợp quá, con đã cố gắng lắm rồi nhưng cứ mãi chấp chới. Con xin lỗi ba nhiều…” 

“Kìa con, đừng xin lỗi ba… Ba mẹ không ép con phải học nhiều, cũng chẳng mong con phải sống vì kỳ vọng của người khác. Con chỉ cần xác định mục tiêu của con, xác định đích đến cuối cùng con mong muốn là gì. Bởi học thêm, học nếm sẽ chẳng có tác dụng nếu ngay cả bản thân con cũng không biết mình sẽ ra sao. Những nỗ lực hiện tại mà con đang có rồi sẽ sớm dập tắt, và thậm chí là chán học, con hiểu ba chứ?” 

3. “Máy trợ thính cho em”

Quán cà phê sáng hôm ấy phá lệ đông khách. Một phần là vì cuối tuần, một phần là vì thành phố vừa chấm dứt đợt giãn cách do dịch bệnh. Hải nhấp một ngụm cà phê, mắt hướng về phía điện thoại. Dạo gần đây, bạn bè cậu thường đăng tải lên mạng xã hội những bức ảnh chụp chuyến du lịch nước ngoài, hay những bài đăng khoe nhà cửa khang trang, công việc ổn định. Còn cậu thì vẫn mắc kẹt ở thành phố nhỏ bé này, vật lộn với cuộc sống của một sinh viên vừa ra trường được một năm. 

Bỗng nhiên, tiếng chuông điện thoại reo lên. 

– Alo Hải à? Quân đây. Mình vừa tìm được mối làm ăn ngon lắm. Nghĩ cậu đang lông bông, nên gọi. Cậu muốn tham gia không?

– Thời buổi này có làm cũng khó ăn nhiều. Vả lại mình vẫn mắc vài dự án cũ chưa đi tới đâu. Chắc phải hẹn cậu dịp khác vậy.

– Haiz, mình hiểu. Nhưng cậu đã trì hoãn tới gần cả năm nay rồi, dù gì cũng nên vực dậy lại chứ. Thử suy nghĩ về công việc mình tìm nhé!

Hải tắt máy. Cậu chẳng muốn làm việc. 23 tuổi, cậu nghĩ mình vẫn còn nhiều thời gian. Tốt nhất là nên tận hưởng, lao đầu vào guồng quay công việc khiến cậu cảm thấy mệt mỏi. 

Tiếng chuông lại reo: 

– Chiều 5h ghé chỗ cũ nhậu tí không ông bạn?

– Chốt nhé ông bạn. Giờ tôi ghé qua luôn cho nóng.

Lại là kèo đi nhậu ăn uống. Trong gần một năm qua, Hải chẳng khác nào một kẻ thất nghiệp, lúc nào cũng thấy đàn đúm mà không chịu tập trung phát triển cho tương lai. Nếu có thì cậu cũng chỉ lui tới những buổi chia sẻ về khởi nghiệp rồi đi về trong tâm trạng hừng hực khí thế, và vài ngày sau lại “ngựa quen đường cũ”, ủ ê, lười biếng, lặp lại vòng tròn chơi bời. 

Ngay khi cậu vừa chuẩn bị rời đi, tiếng chuông báo điện thoại vang lên: “Máy trợ thính cho em”

Cậu giật mình. Thì ra, đây là lời nhắc nhở cậu viết năm 18 tuổi, gửi bản thân của 5 năm sau. 

Em gái Hải nhỏ hơn cậu 7 tuổi, và không may khi sinh ra, thính lực của em đã kém hơn người khác. Nhà cậu không có đủ điều kiện để chữa trị nên thính lực em liền ngày một suy giảm. Năm 18 tuổi, Hải tự tin bước vào Đại học, viết ra ước mơ của mình vào giấy nhắn trên điện thoại, rằng cậu sẽ kiếm công việc thật tốt, mang về thật nhiều tiền, rằng một ngày nào đó cậu sẽ tặng ba mẹ một căn nhà khang trang hơn, hoặc đơn giản chỉ là dẫn ông bà đi ăn một bữa thật ngon bằng chính số tiền mình kiếm được. Và quan trọng nhất, cậu tự hứa sẽ mua được cho em gái một chiếc máy trợ thính.

Rồi, cậu nhìn lại bản thân hiện giờ. 23 tuổi: không chút thành tựu, cũng chẳng có công việc ổn định, cả ngày chỉ biết lang thang chơi bời. Thỉnh thoảng làm được mối gì thì cũng tiêu sạch. Những hoài bão năm 18 chỉ còn là viễn cảnh trong mơ. 5 năm trôi qua, nhiều ý tưởng, nhiều tham vọng nhưng cậu luôn trì hoãn, luôn bị lôi kéo bởi những thú vui, cám dỗ nhất thời mà quên đi mục đích lập ra ban đầu.

– Alo? Quân à, cậu gửi mình chi tiết công việc với nhé. Cảm ơn cậu nhiều lắm. Mình mắc nợ cậu rồi.

Hải gọi cho bạn mình, chấp nhận công việc bạn tìm cho. Cậu sẽ lấy lại đà, sẽ trở lại với nhiệt huyết vốn có. Cậu đã xác định được mục tiêu của mình và không muốn lãng phí thêm bất kỳ giây phút nào. Sẽ sớm thôi, cậu chắc chắn sẽ trao tận tay cho em gái chiếc máy trợ thính mà cậu đã hứa năm nào. 

“Câu chuyện đã khép lại, một khía cạnh chân thực của cuộc sống đang hiển hiện trước mắt, và có lẽ, bạn đọc cũng đã tìm được đáp án cho câu hỏi mà chúng ta cùng đặt ra. Nhưng, khi nhìn thấy bóng hình mình trong những mẩu chuyện ấy, liệu, bạn có sẵn sàng thay đổi?”